Landelijk zijn er veel verschillende fondsen en subsidies. Op deze pagina vind je een selectie van fondsen en subsidies die geschikt zijn voor erfgoedorganisaties. Neem voor persoonlijk of regionaal advies contact op met het erfgoedhuis in jouw provincie.

Hoe werken fondsen?

De meeste fondsen hebben een focus. Dat kan een specifieke doelgroep zijn of een bepaald thema. Past jouw idee binnen de richtlijnen van het fonds? Dan kun je op zoek naar een meer specifieke regeling. Vaak worden er bij iedere regeling andere eisen gesteld.
Voor de meeste fondsen schrijf je eerst een projectplan en vul je daarna een aanvraagformulier in. De beoordeling kan soms veel tijd in beslag nemen, houd hier in je planning rekening mee.

Co-financiering

De meeste fondsen bieden geen volledig dekkende financiering van jouw project. Zij vragen een eigen bijdrage, crowdfunding of co-financiering. Ga je voor co-financiering, zoek dan sponsoren of extra fondsen.

Houd er rekening mee dat niet alle fondsen vrij te combineren zijn. Heb je geld toegezegd gekregen van een Rijkscultuurfonds? Dan mag je een tweede Rijkscultuurfonds niet inzetten als co-financierder. Informeer altijd naar de voorwaarden voor co-financiering, ook als je op lokaal niveau subsidie zoekt.

Rijkscultuurfondsen

• Mondriaan Fonds
• Fonds voor Cultuurparticipatie
• De overige Rijkscultuurfondsen zijn: Fonds Podiumkunsten, Stimuleringssfonds Creatieve Industrie, Filmfonds voor filmmakers en het Nederlands Letterenfonds

Vanuit de Rijksoverheid is er ook nog de Dienst Uitvoering Subsidies aan Instellingen (dus-i). De subsidies van dus-i zijn onder verdeeld in thema’s waarvan vooral ‘emancipatie en inclusie’ en ‘jeugd’ soms relevant kunnen zijn voor het erfgoedveld.

Mondriaan Fonds

Het Mondriaan Fonds is een stimuleringsfonds voor beeldende kunst en erfgoed. Het fonds zet zich in voor ondersteuning, doorstroming, vernieuwing en talentontwikkeling. Daarnaast stimuleert het fonds het doen van onderzoek en het schrijven van essays.

Alle bijdragen die het fonds doet moeten de sector versterken. Er zijn bijdragen voor talentontwikkeling of praktijkverdieping voor kunstenaars en tentoonstellingsmakers. Voor kunstpodia, musea en andere erfgoedinstellingen zijn er bijdragen voor opdrachten, vernieuwende programmering, aankopen en collecties.

Ten slotte wil het Mondriaan Fonds kunst toegankelijk en dicht bij huis brengen. Er is in verschillende vormen ondersteuning mogelijk bij het aankopen van kunst, mits dit openbaar toegankelijk wordt gemaakt.

Als eerlijke afspiegeling van de samenleving wil het fonds een rijke diverse en inclusieve kunst- en erfgoedsector stimuleren. Dat is één van de belangrijkste punten in het beleid. Het fonds wil behouden wat van waarde is en ruimte bieden aan nieuwe kanten van kunst en erfgoed, aan nieuwe verhalen en nieuwe waarden.
Het huidige beleidsplan loopt tot en met 2024.

Fonds voor Cultuurparticipatie

De missie van het Fonds voor Cultuurparticipatie is: cultuur en erfgoed toegankelijk maken voor iedereen. Toegankelijkheid is van maatschappelijke waarde én is bovendien sleutel tot vernieuwing van het culturele landschap. Het fonds richt zich op cultuurparticipatie, (immaterieel) erfgoed en cultuuronderwijs en wil daarmee cultuur uitnodigend en laagdrempelig maken. Het fonds schrijft daarover het volgende: “Iedereen verdient de kans om op zijn of haar eigen manier met cultuur bezig te zijn. Op school en in de vrije tijd. Cultuur maken geeft plezier, brengt mensen samen en maakt de verhalen van ons allemaal zichtbaar.”

Binnen het beleid van het Fonds voor Cultuurparticipatie staan de volgende vijf kernwaarden centraal: inclusief, lef, laagdrempelig, betrokken, verbindend.
Om hier invulling aan te geven stimuleert en ondersteunt het fonds uitwisseling, vernieuwing, talentontwikkeling, erfgoedparticipatie, cultuurparticipatie en cultuureducatie. Hiermee wil het fonds het verschil maken voor mensen, verbinding maken en ruimte maken voor verbeteringen in de sector.

Particuliere fondsen of bedrijfsfondsen

Particuliere/private fondsen en bedrijfsfondsen zijn fondsen die niet verbonden zijn aan de overheid. Dit zijn vaak onafhankelijke stichtingen die culturele of maatschappelijke projecten (mee)financieren. Veel van die fondsen hebben een specifieke doelstelling of richten zich op bepaalde thema’s of doelgroepen. Een selectie van mogelijk relevante fondsen vind je hieronder. Voor een compleet overzicht kun je bijvoorbeeld het ‘FondsenBoek’ raadplegen in de bibliotheek. Er komt jaarlijks een versie van dit overzichtsboek uit maar ook de oudere edities bieden een goed overzicht van de mogelijkheden.
Het boek is ook online beschikbaar, hiervoor kun je online-FondsenBoek raadplegen. Let op, hier zijn kosten aan verbonden.

• VSBfonds
  Het VSBfonds heeft een sociale, inclusieve en creatieve samenleving voor ogen. Daarom ondersteunt het fonds sociaal-maatschappelijke en culturele initiatieven. Ontmoeting, inspiratie en verbondenheid staan hierbij centraal.
• Oranje Fonds
  Het Oranje Fonds werkt binnen vier pijlers aan het versterken van de sociaal verbonden samenleving. De pijlers zijn: een betrokken samenleving; zorgen voor elkaar; gelijke kansen; kennis, impact en innovatie.
• Het Cultuurfonds
  Het Cultuurfonds stimuleert cultuur, wetenschap en natuurbehoud. Het fonds bestaat uit een landelijke afdeling en provinciale afdelingen. Binnen dit fonds zijn er veel verschillende subfondsen met ieder hun eigen doelstellingen. Gebruik de quickscan om te weten of je in aanmerking komt voor financiële ondersteuning of neem contact op met jouw provinciale afdeling.
• Cultuurloket DigitAll
  Cultuurloket DigitAll is een tijdelijke samenwerking tussen verschillende fondsen. Deze samenwerking is toegezegd tot eind 2024. Het loket is er voor culturele instellingen die hun publieksaanbod of contact met het publiek willen versterken door inzet van digitale technologie. Door het publiek een geweldige ervaring te bieden, om nieuw en meer divers publiek te kunnen bereiken en om het contact met het publiek te versterken. De focus ligt op vernieuwing en doorontwikkeling van digitale mogelijkheden.
• vFonds
  Het vFonds steunt projecten die kennis over oorlog en conflict vergroten, het belang van en waardering voor de democratische rechtsstaat benadrukken en die mensen vaardigheden aanleren om zelf een actieve bijdrage te leveren. Daar hoort ook bij: waardering voor veteranen en politiemensen die zich in binnen- en buitenland inzetten om deze te beschermen en te handhaven. Een achterliggende doelstelling is verschillende generaties motiveren om actief bij te dragen aan een sterke democratische rechtstaat en een vreedzame samenleving.
• Fonds 21
  Fonds 21 wil een positieve bijdrage leveren aan de samenleving van nu. Dat doen zij door het ondersteunen van professionele, kwalitatief sterke projecten die een breed en/of nieuw publiek weten te bereiken. Drie pijlers staan centraal: Kunst & Cultuur, Jongeren & Maatschappij en Kunst & Educatie. De kern van alle drie de pijlers is: betekenis toevoegen aan de samenleving.
• Vriendenloterij Fonds
  Het Vriendenloterij Fonds is een programma voor kunst- en cultuurinitiatieven in Nederland van Stichting DOEN. Als financier helpt het Fonds voorlopers die zich inzetten voor een samenleving waar iedereen meetelt, gemeenschappelijkheid voorop staat, en waar ruimte is voor verbeelding.
• Gravin van Bylandtstichting
  De Gravin van Bylandtstichting biedt financiële steun aan stichtingen en verenigingen die projecten tot stand willen brengen in het algemeen belang van mens en/of dier in Nederland. Aanvragen kan binnen één van de vijf categorieën: boeken en wetenschap; dier, natuur en milieu; kunst en cultuur; mens en welzijn; restauraties en onderhoud.
• Stichting Zabawas
  De particuliere Stichting Zabawas steunt projecten op het gebied van cultuur, natuur, geneeskunde, sport en educatie die de Nederlandse Samenleving ten goede komen.

Versie augustus 2023, Emma Goossens (Erfgoed Brabant)